Βυζαντινή ιστορία Γ' 1 1081-1204

Την ιστορία των ετών 1081 - 1204 θα εκθέσω πιο διεξοδικά από ό,τι των προηγουμένων περιόδων. Συμπίπτει να έχομε για κάθε αυτοκράτορα μια πλούσια σύγχρονη ιστορική μονογραφία με πολλές αρετές, αλλά και ελλείψεις κατά κλάδους με σημερινά κριτήρια, οπωσδήποτε όμως μία αφήγηση δυναμική από πρόσωπα με καλή κλασική παιδεία, ιστορικά ενδιαφέροντα, επίγνωση της αξίας της αντικειμενικότητας στην βιογράφηση ενός πολιτικού προσώπου, προσωπική τεκμηρίωση, γνωριμία με τα βιογραφούμενα άτομα είτε από συγγενική ή υπηρεσιακή σχέση.

Υστερούμε στην σύλληψη της διοικητικής οργανώσεως και την λειτουργία του κράτους ιδίως σε ό,τι αφορά τον στρατό, την οργάνωση της επαρχίας, την δικαιοσύνη, την οικονομία. Για την μέση περίοδο χάρις στο Κλητορολόγιο του Φιλοθέου, τα λοιπά Τακτικά και τα έργα του Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου, Περί θεμάτων, Βασίλειο Τάξη και Προς τον ίδιον υιόν Ρωμανόν είμαστε σε θέση να αποκαταστήσομε τον ιστό της διοικήσεως κεντρικής και περιφερειακής. Με την συστηματική αποκρυπτογράφηση της Βασιλείου Τάξεως και την μεγαλύτερη χρήση αραβικών πηγών κατανοούμε πληρέστερα την οργάνωση του βυζαντινού ναυτικού.

Για την περίοδο Κομνηνών - Αγγέλων έχομε μεμονωμένα, ευκαιριακά νομοθετικά κείμενα αλλά καμιά γενικότερη κωδικοποίηση. Μόνο στον τομέα του κανονικού δικαίου χάρις στους τρεις σπουδαίους κανονολόγους του ΙΒ' αι., Αριστηνό, Ζωναρά, Βαλσαμώνα έχομε ερμηνευτικά σχόλια που φωτίζουν περισσότερους τομείς του δικαίου αλλά και τις κοινωνικές αντιλήψεις και την εν γένει διάρθρωση του κοινωνικού βίου.

(Από την παρουσίαση του εκδότη)