Η γλώσσα της κριτικής: Φαντασίωση και φαντασία

Αλληλένδετοι με το όνομα του Coleridge είναι σχεδόν πάντα οι όροι "φαντασίωση" και "φαντασία" - ιδιαίτερα μάλιστα όταν πρόκειται κανείς να διαχωρίσει το νόημά τους ή να αντιθέσει τον έναν όρο στον άλλον. Μα τους χρησιμοποιούσαν βέβαια πλατιά πριν ακόμα από τον Coleridge, και για να νιώσουμε την ακριβόλογη έννοια που έδινε στους όρους αυτούς ο συγγραφέας, καθώς και τη διάκριση που έκανε ανάμεσά τους, πρέπει να ανατρέξουμε στην ιστορία της θεωρίας της κριτικής. Πολλές προσπάθειες έγιναν ως τώρα για να ερμηνευθεί με τους δυο αυτούς όρους ένα έργο τέχνης, σε σχέση με τις νοητικές διαδικασίες που συνεπάγεται η καλλιτεχνική δημιουργία όταν πάλι αναφέρονται σε λογοτεχνικά έργα, τότε σχετίζονται μ' αυτό που αποκαλούμε σύνθεση. Μερικοί κριτικοί υποστήριξαν ότι μια τέτοια ανάλυση του τρόπου δημιουργίας ενός έργου δε μας βοηθάει για να εκτιμήσουμε τη λογοτεχνική του αξία ή -για να μεταφέρουμε τα επιχειρήματά τους στη φιλοσοφική γλώσσα- η οποιαδήποτε γενετική ερμηνεία δεν έχει καμιά σχέση με την αξία του έργου. Η γνώμη του Coleridge ήταν ολότελα διαφορετική, αλλ' αυτό είναι ένα θέμα που θα το συζητήσουμε αργότερα.